قط زن یکی از ابزارهای مهم و کاربردی در هنر خوشنویسی است که نقش حیاتی در آماده ‌سازی و استفاده از قلمهای خوشنویسی دارد. این ابزار به ویژه در مرحله ‌ی نهایی تراش قلم، که به آن “قط زدن” گفته می‌شود، به کار می ‌رود. قط زن، سطحی صاف و سخت فراهم می‌ کند که نوک قلم بر روی آن قرار می‌گیرد تا با استفاده از قلمتراش بتوان نوک قلم را به شکل و زاویه‌ ی دلخواه تراشید. این فرآیند تاثیر مستقیمی بر کیفیت نوشته و دقت خطوط دارد و به همین دلیل دقت در انتخاب و استفاده از قط زن اهمیت بسیاری دارد.

جنس قط زن‌ ها

جنس قط زن‌ ها معمولاً از مواد سخت و مقاومی مانند چوب، استخوان یا پلیمر ساخته می‌شود. هر یک از این مواد ویژگی‌ های منحصر به فردی دارند که می ‌توانند بر کارایی و طول عمر قط زن تاثیر بگذارند. چوب از گزینه‌ های متداول برای ساختن قط زن محسوب می‌شود و به دلیل خاصیت طبیعی و راحتی دسترسی، بسیار مورد توجه هنرمندان خوشنویس بوده است. چوب‌ های محکم نظیر گردو و عناب معمولاً برای این منظور استفاده می‌ شوند، چرا که دوام و استحکام بالایی دارند.

قط زن ‌های ساخته شده از استخوان نیز به دلیل سختی و سطح صیقلی می ‌توانند گزینه ‌های مناسبی باشند. آنها اغلب از استخوان حیواناتی مانند شتر ساخته می‌شوند و به دلیل سطح صاف و بسیار مقاوم، برای خوشنویسانی که به دقت بالایی نیاز دارند، مطلوب هستند. این قط زن ‌ها به راحتی تراش داده نمی ‌شوند و می‌ توانند مدت زمان طولانی قابل استفاده بمانند.

قط زن‌های پلیمری یکی دیگر از گزینه‌ های موجود در 20 نویس هستند. این محصولات به دلیل دوام و مقاومت در برابر تغییرات محیطی نظیر رطوبت و دما محبوبیت یافته ‌اند. پایداری در فرم و عدم تغییر شکل از ویژگی ‌های مهم پلیمری محسوب می ‌شود که می‌ تواند برای کاربری روزانه ایده‌ آل باشد.

نحوه استفاده از قط زن

خوشنویس ابتدا قلم نی خود را به گونه ‌ای تراش می ‌دهد که شکل اولیه نوک ایجاد شود. سپس برای مرحله ‌ی نهایی، نوک قلم روی قط زن قرار می‌ گیرد و با ظرافت و دقت بالایی توسط قلمتراش، زاویه و بریدگی‌ های لازم بر روی نوک قلم اعمال می‌ شود. این کار باعث می ‌شود که قلم به خوبی بتواند مرکب را بر روی کاغذ منتقل کند و خطوطی زیبا و یکنواخت ایجاد نماید.